هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل فراتشخیصی و وابسته به تشخیص شخصیت در رفتارهای پرخطر نوجوانان بوده است. جامعه پژوهش حاضر دانشآموزان شهر اصفهان بوده و پژوهش دارای طرحی علّی-مقایسهای است. از میان 1200 دانشآموز پسر دورۀ متوسطه شهر اصفهان که به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شده بودند، ابتدا بر اساس نمرات انتهای توزیع پرسشنامه رفتارهای پرخطر و مصاحبه تشخیصی چهار گروه از نوجوانان دارای رفتارهای پرخطر خشونت، مصرف سیگار، مصرف مشروبات الکلی و رابطه با جنس مخالف انتخاب شدند و از طریق پرسشنامه شخصیتی فرم کوتاه نئو مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفتند. برای ترسیم الگوی وابسته به تشخیص و فراتشخیص از آزمون تحلیل تشخیص و تحلیل چندمتغیری واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد که مؤلفه باوجدان بودن عامل فراتشخیصی میان چهار گروه رفتارهای پرخطر مورد بررسی است و کسب نمره متعادل در مؤلفه وجدان عامل مشترک میان همه رفتارهای مورد بررسی است. همچنین نتایج نشان داده است که مؤلفههای روانرنجورخویی، برونگرایی، تجربهپذیری و موافق بودن عوامل وابسته به تشخیص هستند. نتایج تحلیل تشخیص نشان داده که آزمودنیها به درستی در گروههای چهارگانه رفتارهای پرخطر طبقهبندی شدهاند و مؤلفه شخصیتی باوجدان بودن فراتشخیصی بوده است و میتواند در ایجاد و تداوم رفتارهای پرخطر متفاوت نقشی مهم داشته باشد. براساس یافتههای پژوهش حاضر میتوان گفت که مؤلفههای شخصیتی از عوامل فراتشخیصی در رفتارهای پرخطر هستند و بر همین اساس در طراحی مداخلات آموزشی، درمانی و تدوین فرمولهای علتشناختی و نشانهشناختی این رفتارها، سازههای مذکور میتوانند به عنوان یکی از همبودها و همبستههای اصلی مدنظر قرار گیرند.
Rezaee Jamalooi, Ph.D. H, Hassani, Ph.D. J, Moradi, Ph.D. A, Fathi Ashtiani, Ph.D. A. Transdiagnostic and Diagnosis-Related Role of Big Five Personality Factors in Predicting Adolescents’ Risky Behaviors. QJFR 2019; 15 (4) :121-144 URL: http://qjfr.ir/article-1-872-fa.html
رضایی جمالویی حسن، حسنی جعفر، مرادی علیرضا، فتحی آشتیانی علی. نقش فراتشخیصی و وابسته به تشخیص پنج عامل بزرگ شخصیت در رفتارهای پرخطر نوجوانان. فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش. 1397; 15 (4) :121-144