بررسی نحوه گذران اوقات فراغت دانش آموزان متوسطه شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن با تأکید برنقش خانواده

گودرز بهرامی¹

دکتر‌ طلیعه خادمیان²

چکیده

هدف از این پژوهش توصیف و تحلیل شیوه های گذران اوقات فراغت دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران و برخی از عوامل مؤثر بر آنها با تأکید بر نقش خانواده است. این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است. ابزار پژوهش پرسشنامه  و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره  متوسطه شهر تهران است که  بر اساس نمونه گیری ساده تصادفی و خوشه ای چند مرحله ای، یک نمونه 351 نفری انتخاب شده است. در این پژوهش براساس متون نظری، برای سنجش میزان شیوه های اوقات فراغت از شاخصهایی چون معاشرتی، مشارکتی، پر تحرک (حرکتی)، بی تحرک (آموزشی، علمی)، بی تحرک (سرگرمی، رسانه ای) و هنری بهره گیری شده است. داده های گردآوری شده با آمارهای توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شده اند. برای توصیف رابطه میان متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون و برای فرضیه های مقایسه ای از آزمون Fاستفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که جنسیت درنحوه گذران اوقات فراغت تأثیردارد، به طوری که میان جنسیت و شاخصهای فراغتی پرتحرک، هنری، بی تحرک (آموزشی، علمی) و بی تحرک (سرگرمی، رسانه ای) تفاوت معنادار بوده است. همچنین میان تحصیلات والدین و میزان وقت فراغت دانش آموزان رابطه معنادار وجود داشته است. والدینی که تحصیلات بالاتری داشته اند زمان بیشتری را برای گذران اوقات فراغت فرزند خود اختصاص داده اند. نتایج همچنین حاکی از آن است که میان تحصیلات والدین و نحوه گذران اوقات فراغت دانش آموزان رابطه وجود داشته است، به طوری که میان تحصیلات والدین و  شاخصهای  معاشرتی، مشارکتی و  بی تحرک (آموزشی، علمی) رابطه معنادار بوده است. نتایج آماری حاکی از آن است که بیشتر دانش آموزان وقت فراغت خود را صرف فعالیتهایی چون با خانواده بودن، تماشای تلویزیون، استراحت و خواب، گوش دادن به موسیقی، استفاده از موبایل، معاشرت با دوستان، ورزش کردن، شرکت در جشنها و میهمانیها، قدم زدن و رفتن به پارک و مراکز تفریحی و کار با کامپیوتر  می کنند.

کلید واژه ها: دانش آموزان، اوقات فراغت، والدین، خانواده، نحوه گذران اوقات فراغت

___________________________________________

تاریخ دریافت: 9/11/1390              تاریخ پذیرش: 3/2/1392

1. کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی                                                                              Goudarz.Bahrami@gmail.com

2. استادیار و عضوهیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال                                                T-khademian@iau-tnb.ac.ir