شواهد نشان میدهد جو عاطفی خانواده بر بیحوصلگی در دورۀ نوجوانی اثرگذار است. هرچند در پژوهشهای پیشین رابطه میان جو عاطفی خانواده و بیحوصلگی مورد بررسی قرار گرفته است، اما درباره سازو کارهای زیربنایی این رابطه مطالعات اندکی وجود دارد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطهای خودکارآمدی و ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بیحوصلگی نوجوانان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانشآموزان دختر دورۀ اول متوسطه منطقه 11 تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود که از میان آنها 280 نفر با روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. دادهها با استفاده از مقیاس خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران، 1982)، مقیاس ناامیدی کودکان و نوجوانان (کازدین و همکاران، 1986)، پرسشنامه جو عاطفی خانواده (نودرگاهفرد، 1373) و مقیاس چندبعدی حالت بیحوصلگی (فالمن و همکاران، 2013) گردآوری و از طریق همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه شدند. نتایج نشان داد که اثر مستقیم جو عاطفی خانواده بر خودکارآمدی مثبت معنادار و بر ناامیدی و بیحوصلگی منفی معنادار بود. همچنین، اثر مستقیم خودکارآمدی بر بیحوصلگی منفی معنادار، اما اثر مستقیم ناامیدی بر بیحوصلگی معنادار نبود. همچنین، یافتههای پژوهش نشان دادند که خودکارآمدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بیحوصلگی نقشی واسطهای دارد، اما ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بیحوصلگی نقشی واسطهای ندارد. بر اساس یافتهها، میتوان نتیجه گرفت خودکارآمدی از عوامل مهم اثرگذار بر بیحوصلگی در میان نوجوانان بهشمار میآید، بنابراین، بهبود سطح خودکارآمدی میتواند روشی مطلوب برای کمک به نوجوانان در برابر مشکلات و پیشگیری از بیحوصلگی باشد.
Gandomkar A, Zarei, Ph.D. S. The Mediating Role of Self-efficacy and Hopelessness in the Relationship between Family Emotional Climate and Boredom in Female Adolescents. QJFR 2023; 19 (4) :133-148 URL: http://qjfr.ir/article-1-1625-fa.html
گندمکار اشرف، زارعی سلمان. نقش واسطهای خودکارآمدی و ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده با بیحوصلگی نوجوانان دختر. فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش. 1401; 19 (4) :133-148