امروزه پرخاشگری دوران نوجوانی سبب نگرانی والدین شده است زیرا مشکلات اجتماعی، روحی، رفتاری و آموزشی آینده را در پی خواهد داشت. علاوه بر عوامل ژنتیکی، خانوادگی، اقتصادی و فرهنگی یکی از عوامل مؤثر بر رفتار پرخاشگرانه، عوامل محیطی است. از آنجا که مدرسه نخستین مکانی است که نوجوانان تجاربی از زندگی اجتماعی را در کنار همسالان خود کسب میکنند، بنابراین محیط مدرسه میتواند نقشی مؤثر در ساماندهی رفتار تعاملی و اجتماعی، سلامت روانی و احساسی آنها داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر توجه به مؤلفههای محیطی در طراحی معماری مدارس برای کاهش رفتارهای پرخاشگرانه دانشآموزان بوده است. لذا در روند پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و اسنادی و روش تحلیل محتوا مؤلفههای مؤثر بر پرخاشگری در مدارس گردآوری شده است. برای تکمیل مؤلفهها با روش دلفی و رویکرد اشباع نظری با متخصصان روانشناسی و رفتارشناسی مصاحبه شده است و در تحلیل مصاحبهها به روش تحقیق زمینهای با بهکارگیری تکنیک کدگذاری باز و سپس کدگذاری محوری و خلق پیوستارها دو سر طیف مؤلفهها بررسی شده است. در مرحله نهایی با کدگذاری انتخابی پیوستار میان مؤلفههای محیطی و عامل پرخاشگری مورد تحلیل قرار گرفته و رابطۀ میان آنها بررسی شده است. نتایج حاکی از آن است که مؤلفههای میانجی برگرفته از مؤلفههای محیطی مانند توجه به نیازها، جذابیت و شفافیت فضایی، امنیت، انعطافپذیری، کاهش تنشها، سلامت روانی، آسایش شنیداری و آرامش محیطی و مثبتاندیشی در کاهش رفتار پرخاشگری دانشآموزان مؤثر بوده است. در نهایت نیز مدل ارتباطی مؤلفههای محیطی و رفتار پرخاشگرانه دانشآموزان ارائه شده است.
Sajjadi K, Azemati , Ph.D. H R, Moztarzadeh, Ph.D. H, Saleh Sedghpour, Ph.D. B. Finding a Model for the Relationship between Environmental Components and Students’ Aggressive Behavior in Schools. QJFR 2022; 19 (1) :59-76 URL: http://qjfr.ir/article-1-1546-fa.html
سجادی خاطره، عظمتی حمیدرضا، مضطرزاده حامد، صالح صدقپور بهرام. مدل یابی ارتباطی مؤلفههای محیطی و رفتار پرخاشگرانه دانشآموزان در مدارس. فصلنامه علمی- پژوهشی خانواده و پژوهش. 1401; 19 (1) :59-76