هدف پژوهش حاضر بررسی ادراک محیط کلاسی و خانوادگی دانشآموزان دوره متوسطه دوم به منزلۀ پیشبینیکنندههای رفتارهای پیشرفت آنها با نظرگرفتن هیجانهای تحصیلی در نقش میانجی بود. جامعه آماری، دانشآموزان دبیرستانی دوره دوم متوسطه شهرستان گلبهار در سال تحصیلی 1400-1399 بودند. نمونهگیری به صورت خوشهای بود بهطوریکه از میان هشت دبیرستان، سه مدرسه پسرانه و دو مدرسه دخترانه انتخاب شدند. به دلیل شیوع کووید-19 و تعطیلی مدارس، پرسشنامهها به فرم الکترونیکی تبدیل و در گروههای درسی مجازی کلاسها قرار داده شدند. سپس، تعداد 355 دانشآموز (95 پسر و 260 دختر) پرسشنامههای ادراک از محیط کلاس فراسر و همکاران(1996)، ادراک از محیط خانواده گرولنیک و همکاران(1997)، هیجانهای تحصیلی پکران(2005) و انگیزش پیشرفت هرمنس(1970) را به منزلۀ شاخصی از رفتارهای پیشرفت تکمیل کردند. دادهها با استفاده از ضرایب رگرسیون و مدلیابی معادله ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که ادراک محیط کلاسی و خانوادگی و هیجانهای تحصیلی در رگرسیونهای جداگانه توانستند رفتارهای پیشرفت را پیشبینی کنند، اما زمانیکه این متغیرها همزمان وارد مدل ساختاری با میانجیگری هیجانهای تحصیلی شدند ادارک محیط کلاس و خانواده صرفاً از طریق هیجانها توانستند رفتارهای پیشرفت را پیشبینی کنند. این نتیجه، حاکی از نقش بارز هیجانهای تحصیلی به منزلۀ میانجی این رابطه است. بنابراین، معلمان در سطح کلاس درس و والدین در خانواده باید جوی مطلوب ایجادکنند تا زمینه ادراکاتی مطلوب برای دانشآموزان شکل بگیرد که شکلگیری چنین ادراکاتی به نوبه خود هیجاناتی مثبت برای شکلدهی رفتارهای پیشرفت آنها مهیا میسازد.